Wilhelm Leibniz´s opinion about the Albanian language (in Italian, German, English and Albanian)
In diversi articoli del 1704-1715, la grande enciclopedia, filosofo e matematico tedesco Gotfrid Wilhelm Leibniz (Leibniz) espresse alcune riflessioni sulla diacronia della lingua albanese. Con le sue note sull'origine della lingua albanese, la sua corrispondenza e relazioni con altre lingue indoeuropee e allo stesso tempo la sua indipendenza dalle lingue slave o greche, ha suscitato tra gli studiosi il dibattito sull'origine della lingua albanese e il suo posto nella famiglia di lingue indoeuropee. È anche il promotore della tesi di origine illirica della lingua albanese.
Leibniz espresse il suo pensiero sull'albanese nella sua corrispondenza (1705-1715) con scienziati, studiosi e intellettuali dell'epoca - cinque lettere in totale.
In una lettera scrive: “Per quanto riguarda la lingua degli albanesi, conosciuta come Linguam Illiricam ... Penso che sia degno di studio ... Le informazioni che ho mostrano che l'albanese contiene molto latino e un po 'di tedesco. E questa è la mia opinione su alcune parole albanesi: "vecchio naso" del Celtic ha dato al tedesco "wen" - "cane", un animale caratterizzato dall'uso di "naso" - "naso annusante". La parola 'caccia', inglese 'suggerimento' - 'traccia' - 'segno'; "Spuhr" tedesco, da "contro" - "sapere, riconoscere". La parola 'ala' è associata a 'mezzaluna, crabbe' - 'granchio' dal gambo del rampicante, strisciare, arrossire, zero. 'Crab' può anche essere correlato a 'fork, fork'. La parola "marito" può essere associata al "genero" "brautigam". Mentre le parole albanesi per numeri non hanno nulla che possa essere derivato dalle lingue vicine, ma, conoscendo molte altre lingue, il ricercatore potrebbe essere in grado di comprendere molte parole albanesi; la parola "mare" dal Delt, cioè Thalassa, la Profondità, il Dio del Mare nella mitologia greca. È chiaro che le reliquie dell'illirico sono state conservate nelle lingue moderne, in particolare quella degli albanesi ”(“ Opera Philologica ”, tradotta dal francese in inglese da Robert Elsie).
Il valore delle idee di Leibniz sta nel fatto che, come scienziato serio, ha attirato l'attenzione di altri scienziati per impegnarsi in studi albanesi. Questo interesse per Leibniz potrebbe forse spiegare perché l'albanologia abbia costantemente attratto scienziati, linguisti e filologi tedeschi.
Gran parte dei suoi scritti sono ancora inediti e sono stati difesi dall'UNESCO.
Leibniz espresse il suo pensiero sull'albanese nella sua corrispondenza (1705-1715) con scienziati, studiosi e intellettuali dell'epoca - cinque lettere in totale.
In una lettera scrive: “Per quanto riguarda la lingua degli albanesi, conosciuta come Linguam Illiricam ... Penso che sia degno di studio ... Le informazioni che ho mostrano che l'albanese contiene molto latino e un po 'di tedesco. E questa è la mia opinione su alcune parole albanesi: "vecchio naso" del Celtic ha dato al tedesco "wen" - "cane", un animale caratterizzato dall'uso di "naso" - "naso annusante". La parola 'caccia', inglese 'suggerimento' - 'traccia' - 'segno'; "Spuhr" tedesco, da "contro" - "sapere, riconoscere". La parola 'ala' è associata a 'mezzaluna, crabbe' - 'granchio' dal gambo del rampicante, strisciare, arrossire, zero. 'Crab' può anche essere correlato a 'fork, fork'. La parola "marito" può essere associata al "genero" "brautigam". Mentre le parole albanesi per numeri non hanno nulla che possa essere derivato dalle lingue vicine, ma, conoscendo molte altre lingue, il ricercatore potrebbe essere in grado di comprendere molte parole albanesi; la parola "mare" dal Delt, cioè Thalassa, la Profondità, il Dio del Mare nella mitologia greca. È chiaro che le reliquie dell'illirico sono state conservate nelle lingue moderne, in particolare quella degli albanesi ”(“ Opera Philologica ”, tradotta dal francese in inglese da Robert Elsie).
Il valore delle idee di Leibniz sta nel fatto che, come scienziato serio, ha attirato l'attenzione di altri scienziati per impegnarsi in studi albanesi. Questo interesse per Leibniz potrebbe forse spiegare perché l'albanologia abbia costantemente attratto scienziati, linguisti e filologi tedeschi.
Gran parte dei suoi scritti sono ancora inediti e sono stati difesi dall'UNESCO.
2305/5000
Leibniz drückte seine Gedanken über Albanisch in seinem Briefwechsel (1705-1715) mit Wissenschaftlern und Intellektuellen der damaligen Zeit aus - insgesamt fünf Briefe.
In einem Brief schreibt er: „Was die Sprache der Albaner anbelangt, die als Linguam Illiricam bekannt ist, halte ich es für studienwürdig. Die Informationen, die ich habe, zeigen, dass Albanisch viel Latein und ein wenig Deutsch enthält. Und dies ist meine Meinung zu einigen albanischen Wörtern: "Alte Nase" von Celtic hat dem deutschen "Wen" - "Hund" ein Tier gegeben, das durch die Verwendung von "Nase" - "Schnüffeln" gekennzeichnet ist. Das Wort "Jagd", englischer "Hinweis" - "Spur" - "Marke"; Deutsch 'spuhr', von 'gegen' - 'wissen, erkennen'. Das Wort "Flügel" wird mit "Halbmond", "Krabbe" - "Krabbe" aus dem Stamm, kriechend, abflachend, Null assoziiert. "Krabbe" kann auch mit "Gabel, Gabel" verwandt sein. Das Wort "Ehemann" kann mit "Schwiegersohn" in Verbindung gebracht werden. Während die albanischen Wörter für Zahlen nichts haben, was von benachbarten Sprachen abgeleitet werden kann, kann der Forscher viele albanische Wörter verstehen, wenn er viele andere Sprachen kennt. das Wort "Meer" aus dem Delt, dh Thalassa, die Tiefe, der Gott des Meeres in der griechischen Mythologie. Es ist klar, dass die Reliquien der Illyrer in modernen Sprachen erhalten geblieben sind, insbesondere die der Albaner “(„ Opera Philologica “, übersetzt von Robert Elsie aus dem Französischen ins Englische).
Der Wert von Leibniz 'Ideen liegt in der Tatsache, dass er als seriöser Wissenschaftler die Aufmerksamkeit anderer Wissenschaftler auf sich zog, um Albanistik zu betreiben. Dieses Interesse an Leibniz mag vielleicht erklären, warum die Albanologie immer wieder deutsche Wissenschaftler, Linguisten und Philologen angezogen hat.
Die meisten seiner Schriften sind noch unveröffentlicht und wurden von der UNESCObeschützt.
In several papers from 1704-1715, the great German encyclopedia, philosopher and mathematician, Gotfrid Wilhelm Leibniz (Leibniz), expressed some thoughts about the diachrony of the Albanian language. With his notes on the origin of the Albanian language, its correspondence and relations with other Indo-European languages, and at the same time its independence from the Slavic or Greek languages, it prompted among scholars the debate on the origin of the Albanian language and its place in the family of Indo-European languages. He is also the initiator of the thesis of Illyrian origin of the Albanian language.
Leibniz expressed his thoughts on Albanian in his correspondence (1705-1715) with scientists, scholars, and intellectuals of the time - five letters in total.
In a letter he writes: “As for the language of the Albanians, known as Linguam Illiricam… I think it is worthy of study… The information I have shows that Albanian contains a lot of Latin and a little German. And this is my opinion on some Albanian words: 'old nose' from Celtic has given the German 'wen' - 'dog', an animal characterized by the use of 'nose' - 'sniffing' nose. The word 'hunt', English 'hint' - 'trace' - 'mark'; German 'spuhr', from 'against' - 'know, recognize'. The word 'wing' is associated with 'crescent, crabbe' - 'crab' from the creeper stem, crawl, flush, zero. 'Crab' may also be related to 'fork, fork'. The word 'husband' may be associated with 'brautigam' 'son-in-law'. While the Albanian words for numbers have nothing that can be derived from neighboring languages, but, knowing many other languages, the researcher may be able to understand many Albanian words; the word 'sea' from the Delt, ie Thalassa, the Depth, the God of the Sea in Greek mythology. It is clear that the relics of the Illyrian have been preserved in modern languages, especially that of Albanians ”(“ Opera Philologica ”, translated from French into English by Robert Elsie).
The value of Leibniz's ideas lies in the fact that as a serious scientist, he attracted the attention of other scientists to engage in Albanian studies. This interest in Leibniz may perhaps explain why Albanology has consistently attracted German scientists, linguists, and philologists.
Most of his writings are still unpublished and have been defended by UNESCO.
Leibniz expressed his thoughts on Albanian in his correspondence (1705-1715) with scientists, scholars, and intellectuals of the time - five letters in total.
In a letter he writes: “As for the language of the Albanians, known as Linguam Illiricam… I think it is worthy of study… The information I have shows that Albanian contains a lot of Latin and a little German. And this is my opinion on some Albanian words: 'old nose' from Celtic has given the German 'wen' - 'dog', an animal characterized by the use of 'nose' - 'sniffing' nose. The word 'hunt', English 'hint' - 'trace' - 'mark'; German 'spuhr', from 'against' - 'know, recognize'. The word 'wing' is associated with 'crescent, crabbe' - 'crab' from the creeper stem, crawl, flush, zero. 'Crab' may also be related to 'fork, fork'. The word 'husband' may be associated with 'brautigam' 'son-in-law'. While the Albanian words for numbers have nothing that can be derived from neighboring languages, but, knowing many other languages, the researcher may be able to understand many Albanian words; the word 'sea' from the Delt, ie Thalassa, the Depth, the God of the Sea in Greek mythology. It is clear that the relics of the Illyrian have been preserved in modern languages, especially that of Albanians ”(“ Opera Philologica ”, translated from French into English by Robert Elsie).
The value of Leibniz's ideas lies in the fact that as a serious scientist, he attracted the attention of other scientists to engage in Albanian studies. This interest in Leibniz may perhaps explain why Albanology has consistently attracted German scientists, linguists, and philologists.
Most of his writings are still unpublished and have been defended by UNESCO.
Në disa letra në periudhën 1704-1715, enciklopedisti, filozofi dhe
matematikani i madh gjerman, Gotfrid Vilhelm Leibniz (Lajbnici), ka
shprehur disa mendime rreth diakronisë së gjuhës shqipe. Me shënimet e
tij për prejardhjen e gjuhës shqipe, për përkimet dhe marrëdhëniet e saj
me gjuhë të tjera indoevropiane dhe njëkohësisht për mëvetësinë e saj
nga gjuhët sllave apo greqishtja, nxiti në radhët e studiuesve debatin
për origjinën e gjuhës shqipe dhe vendin e saj në familjen e gjuhëve
indoevropiane. Po ashtu, ai është edhe nismëtari i tezës së origjinës
ilire të gjuhës shqipe.
Mendimet mbi shqipen, Lajbnici i shprehu në letërkëmbimet e tij (1705-1715) me shkencëtarë, studiues e intelektualë të kohës – gjithsej pesë letra.
Në një letër ai shkruan: “Sa për gjuhën e shqiptarëve, e njohur si Linguam Illiricam… mendoj se është e denjë të studiohet… Të dhënat që kam tregojnë se shqipja përmban shumë latinisht dhe pak gjermanisht. Dhe ky është mendimi im mbi disa fjalë shqipe: ‘hundë’ nga keltishtja e vjetër ka dhënë gjermanishten ‘wen’ – ‘qen’, kafshë që karakterizohet nga përdorimi i hundës ‘nose’ – ‘nuhatje’. Fjala ‘gjueti’, anglisht ‘hint’ – ‘gjurmë’ – ‘shenjë’; gjermanisht ‘spuhr’, nga ‘kunde’ – ‘dije, njohje’. Fjala ‘krah’ lidhet me ‘krezzen, crabbe’ – ‘gaforre’ nga rrjedhin kthetër, zvarrë, rrafsh, zero. ‘Gaforrja’ mund të ketë lidhje edhe me ‘furkën, pirunin’. Fjala ‘burrë’ mund të jetë e lidhur me ‘brautigam’ ‘dhëndër’. Ndërsa fjalët shqipe për numrat nuk kanë asgjë që mund të rrjedhin nga gjuhët fqinje, por, duke ditur shumë gjuhë të tjera, studiuesi mund të jetë në gjendje të kuptojë shumë fjalë të shqipes; fjala ‘det’ nga Delt, dmth Thalassa, Thellësi, Perendia e Detit në mitologjinë greke. Është e qartë se reliket e ilirishtes janë ruajtur në gjuhët moderne, veçanërisht në atë të shqiptarëve” (“Opera Philologica”, përkthyer nga frëngjishtja në anglisht nga Robert Elsie).
Vlera e ideve të Lajbnicit qëndron edhe në faktin se si shkencëtar serioz, tërhoqi vëmendjen e shkencëtarëve të tjerë për t’u marë me studime të shqipes. Ky interesim i Lajbnicit mund të shpjegojë ndoshta edhe arsyen pse Albanologjia ka tërhequr vazhdimisht shkencëtarë, gjuhëtarë e filologë gjermanë.
Shumica e shkrimeve të tij ndodhen ende të pabotuara dhe janë marë në mbrojtje nga UNESCO.
Mendimet mbi shqipen, Lajbnici i shprehu në letërkëmbimet e tij (1705-1715) me shkencëtarë, studiues e intelektualë të kohës – gjithsej pesë letra.
Në një letër ai shkruan: “Sa për gjuhën e shqiptarëve, e njohur si Linguam Illiricam… mendoj se është e denjë të studiohet… Të dhënat që kam tregojnë se shqipja përmban shumë latinisht dhe pak gjermanisht. Dhe ky është mendimi im mbi disa fjalë shqipe: ‘hundë’ nga keltishtja e vjetër ka dhënë gjermanishten ‘wen’ – ‘qen’, kafshë që karakterizohet nga përdorimi i hundës ‘nose’ – ‘nuhatje’. Fjala ‘gjueti’, anglisht ‘hint’ – ‘gjurmë’ – ‘shenjë’; gjermanisht ‘spuhr’, nga ‘kunde’ – ‘dije, njohje’. Fjala ‘krah’ lidhet me ‘krezzen, crabbe’ – ‘gaforre’ nga rrjedhin kthetër, zvarrë, rrafsh, zero. ‘Gaforrja’ mund të ketë lidhje edhe me ‘furkën, pirunin’. Fjala ‘burrë’ mund të jetë e lidhur me ‘brautigam’ ‘dhëndër’. Ndërsa fjalët shqipe për numrat nuk kanë asgjë që mund të rrjedhin nga gjuhët fqinje, por, duke ditur shumë gjuhë të tjera, studiuesi mund të jetë në gjendje të kuptojë shumë fjalë të shqipes; fjala ‘det’ nga Delt, dmth Thalassa, Thellësi, Perendia e Detit në mitologjinë greke. Është e qartë se reliket e ilirishtes janë ruajtur në gjuhët moderne, veçanërisht në atë të shqiptarëve” (“Opera Philologica”, përkthyer nga frëngjishtja në anglisht nga Robert Elsie).
Vlera e ideve të Lajbnicit qëndron edhe në faktin se si shkencëtar serioz, tërhoqi vëmendjen e shkencëtarëve të tjerë për t’u marë me studime të shqipes. Ky interesim i Lajbnicit mund të shpjegojë ndoshta edhe arsyen pse Albanologjia ka tërhequr vazhdimisht shkencëtarë, gjuhëtarë e filologë gjermanë.
Shumica e shkrimeve të tij ndodhen ende të pabotuara dhe janë marë në mbrojtje nga UNESCO.
